Tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan kollektif, adi komandit ve adi şirketler de dâhil olmak üzere ferdi işletme sahibi gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükellefleri bilançolarına kayıtlı iktisadi kıymetlerini, Kanunda yazılı istisnalar dışında yeniden değerleme hakkına sahip bulunmaktadırlar.
Bu durum karşısında Luca içerisinde Yeniden Değerleme / Enflasyon Muhasebesi işlemleri ile ilgili güncelleme kullanımınıza sunulmuştur.
Yeniden değerleme, iktisadi kıymetlerin ve varsa bunlara ait amortismanların, 213 sayılı Kanunda yer alan değerleme hükümlerine göre tespit edilen ve mezkûr Kanunun geçici 31 inci maddesinin yedinci fıkrasının yürürlüğe girdiği 9/6/2021 tarihi itibarıyla yasal defter kayıtlarında yer alan değerleri üzerinden yapılır.
Yeniden Değerleme işleminde 3 seçenek bizi karşılamaktadır;
1. Yeniden Değerleme (Geçici 32)
2. Yeniden Değerleme (Mükerrer 298-Ç Madde)
3. Enflasyon Muhasebesi
Yeniden Değerleme (Geçici 32)
Bu değerleme şirketin bir defa yapacağı bir uygulamadır ve bir defa yaptıktan sonra bir daha bu ekrana girip değerleme yapmak istenildiğinde sistem tarafından uyarı verilir.
Seçim sonrasında bizi görseldeki ekran bilgisi karşılamaktadır.
Gelen filtre ekranında;
® Sabit kıymet kodu
® Özel Kod 1,2,3,4
® Alış Tarihi
® Satış Tarihi
® Satılma Durumu
® Amortisman Durumu
® Kıst
® Yeniden Değerleme Tarihi
® Yeniden Değerleme Durumu
Seçeneklerine göre filtreleme yapabilirsiniz.
Parametrelerine göre seçim uygulanarak Sabit Kıymet Listeleme işlemi sağlanır.
Filtreleme ile gelen sabit kıymetlerde değerlemenin yapıldığı dönem içerisinde alınmış olan sabit kıymetler değerlemeye tabi olamayacağı için listeye yansıtılmamaktadır.
Örneğin; 2022 yılı içerisinde değerleme işlemi uygulandığı için Alış Tarihi 2022 olan sabit kıymetler listelenmemektedir.
Listeleme işlemi sonrasında gelen sabit kıymetlerden değerlemeye tabi olacak olan/olanlar için seçim yapılarak Yeniden Değerle butonu ile bir sonraki işlem basamağına geçilir.
Yeniden Değerleme ile açılan pencere dikkat edilmesinde fayda olan bir işlem bulunmaktadır. Dönem içerisinde yapılan değerleme de o dönem bazında toplam giderleştirilmesi gereken rakam ile değerleme öncesi ayrılan amortisman giderleri toplamında bir fark oluşmaktadır. Bu farkın işleme alınarak kaydının oluşturulabilmesi ve sabit kıymet kart içerisine yansıtılabilmesi için tercihe bağlı olarak o anki değerleme işleminde “Dönem Cari Amortisman Değerle” kutucuğu işaretlenerek işleme devam edilebilir.
“Dönem Cari Amortisman Değerle” işlemi ile devam edilen sabit kıymet hesaplamasına örnek gösterilmesi gerekirse;
Daha öncesinde Alış Bedeli üzerinden ayrılan amortisman rakamı ile değerleme işlemi sonrası elde etmiş olduğu bedele göre ayrılması gereken amortisman tutarı arasında ki fark sistem tarafından otomatik olarak hesaplatılarak düzenleyici kaydı oluşturmaktadır.
Yapılan değerleme ile Fiş Kes işlemi uygulandığında ilgili kaydı oluşturup sabit kıymet kartı içerisinde bu değerlerin yansıtılması işlemi sağlanmaktadır.
Yeniden Değerle buton kullanımı sonrasında gelen ekran üzerinde değerleme için gerekli tarih ve hesap kod bilgileri belirtilip değerleme yapılacak durum seçimi ile Tamam butonuna basılır.
Gelen bilgi penceresinde Kapat butonu ile sayfa kapatılmalıdır.
İşlem basamaklarının sırasıyla takip edilmesi sonrası değerleme işleminin sağlandığı hesaplama , fiş detay penceresi karşınıza gelecektir.
Gelen ekrandan da anlaşılacağı üzere ;
İlgili sabit kıymet için kartta yer alan değerleri üzerinden Yeniden Değerleme Oranına göre hesaplamalar sistem tarafından sağlanıp değerlemeye esas tutarlar için de muhasebe kayıt bilgilerini oluşturmaktadır.
Fiş Kes butonu ile de yapılan değerleme için muhasebe kaydı oluşturulacaktır.
Değerleme işlemleri sonrasında Filtre ekranından Yapılmış Değerlemeler alanına gelerek kontrol sağlanabilir,
Mükerrer 298 Ç maddesi için değerleme ekranına geçebilir
Ya da ilgili sabit kıymet kartına Sabit Kıymet Kod bilgisi üzerine tıklayarak kart içerisine geçiş sağlayabilirsiniz.
İlgili sabit kıymet kartına değerleme ekranından geçiş sağlanabildiği gibi mevcut Sabit Kıymet İşlemleri > Sabit Kıymet Listesi alanından Yeniden Değerleme ekranına ulaşılabilir.
Tüm bu işlemler süresince değerleme neticesinde elde edilen yeni değerler ve bilgiler sabit kıymet kartı içerisinde yer almaktadır.
Kart içerisinde;
® Yeniden Değerleme Sonrası Değeri
® Yeniden Değerleme Farkı
® Son Değerleme Tarihi
® Değerleme Sonrası Amortisman Değeri, Amortisman Farkı
alanlarında bilgiler sistem tarafından otomatik yerleştirilmektedir.
Yapılmış Değerlemeler ekranına geçiş sağlanması durumunda daha önce değerlemeye alınmış bilgiler yansımaktadır.
Eğer işleminin iptali istenir ise ilgili değerleme işaretlenerek Seçili Değerlemeleri Sil ile iptal işlemi gerçekleştirilir.
Yeniden Değerleme (Mükerrer 298-Ç Madde)
Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesine eklenen (Ç) fıkrasıyla, enflasyon düzeltmesi yapma şartlarının oluşmadığı dönemlerde, kapsama giren mükelleflerin, amortismana tabi iktisadi kıymetlerini yeniden değerlemeye tabi tutabilmeleri sebebiyle güncellemeyle kullanımınıza sunulan bu ekran üzerinden işlemlerinizi sağlayabilirsiniz.
Gelen filtre ekranında;
® Sabit kıymet kodu
® Özel Kod 1,2,3,4
® Alış Tarihi
® Satış Tarihi
® Satılma Durumu
® Amortisman Durumu
® Kıst
® Yeniden Değerleme Tarihi
® Yeniden Değerleme Durumu
Parametrelerine göre seçim uygulanarak Sabit Kıymet Listeleme işlemi sağlanır.
Filtreleme ile gelen sabit kıymetlerde değerlemenin yapıldığı dönem içerisinde alınmış olan sabit kıymetler değerlemeye tabi olamayacağı için listeye yansıtılmamaktadır.
Listeleme işlemi sonrasında gelen sabit kıymetlerden değerlemeye tabi olacak olan/olanlar için seçim yapılarak Yeniden Değerle butonu ile bir sonraki işlem basamağına geçilir.
Yeniden Değerle buton kullanımı sonrasında gelen ekran üzerinde değerleme için gerekli tarih ve hesap kod bilgisi ile Gelir İdaresi tarafından yayınlanan oran bilgisi de belirtilerek Tamam butonuna basılır.
Dönem içerisinde yapılan değerleme de o dönem bazında toplam giderleştirilmesi gereken rakam ile değerleme öncesi ayrılan amortisman giderleri toplamında oluşan fark için ilgili kaydın oluşturulabilmesi ve sabit kıymet kart içerisine yansıtılabilmesi için tercihe bağlı olarak o an ki değerleme işleminde “Dönem Cari Amortisman Değerle” kutucuğu işaretlenerek işleme devam edilebilir.
Gelen bilgi penceresinde Kapat butonu ile sayfa kapatılarak hesaplama ve fiş detay ekranına geçiş sağlanır.
İşlem basamaklarının sırasıyla takip edilmesi sonrası değerleme işleminin sağlandığı hesaplama , fiş detay penceresi karşınıza gelecektir.
Gelen ekrandan da anlaşılacağı üzere ;
İlgili sabit kıymet için kartta yer alan değerleri üzerinden Yeniden Değerleme Oranına göre hesaplamalar sistem tarafından sağlanıp değerlemeye esas tutarlar için de muhasebe kayıt bilgilerini oluşturmaktadır.
Fiş Kes butonu ile de yapılan değerleme için muhasebe kaydı oluşturulacaktır.
Tüm bu işlemler süresince değerleme neticesinde elde edilen yeni değerler ve bilgiler sabit kıymet kartı içerisinde yer almaktadır.
Kart içerisinde;
® Yeniden Değerleme Sonrası Değeri
® Yeniden Değerleme Farkı
® Son Değerleme Tarihi
® Değerleme Sonrası Amortisman Değeri, Amortisman Farkı
alanlarında bilgiler sistem tarafından otomatik yerleştirilmektedir.
Değerleme işlemi sonrasında;
Yapılmış Değerlemeler ekranına geçiş sağlanması durumunda daha önce değerlemeye alınmış bilgiler yansımaktadır.
Eğer işleminin iptali istenir ise ilgili değerleme işaretlenerek Seçili Değerlemeleri Sil ile iptal işlemi gerçekleştirilir.
Bu makale sizin için faydalı oldu mu?
Harika!
Geri bildiriminiz için teşekkür ederiz
Üzgünüz! Size yardımcı olamadık
Geri bildiriminiz için teşekkür ederiz
Geri bildirim gönderildi
Çabanızı takdir ediyoruz ve makaleyi düzeltmeye çalışacağız